Dziewięć niezwykłych kobiet, które niezmiennie podążały wyznaczoną przez siebie ścieżką. Grupa tych kobiet, którą łączyła przynależność do prawego brzegu stolicy, obejmowała zarówno badaczki i osobowości świata nauki, jak i pedagożki, a także działaczki społeczne i inicjatorki reform. Wszystkie miały różnorodne aspiracje i ścieżki życiowe, lecz łączyło je pragnienie samostanowienia o swoim losie. Bez względu na etap życia, ich ścieżki przecinały się z Pragą – historyczną dzielnicą Warszawy. Historie tych kobiet, choć odrębne i zakorzenione w epokach, w których przyszło im żyć, pozostają ponadczasowe i wciąż zachęcają do podejmowania śmiałych życiowych decyzji.

Postaci prezentowane na ekspozycji nie zyskały rozgłosu ogólnonarodowego, aczkolwiek zyskały uznanie w kręgach, w których były aktywne. Charakteryzuje je zapał, niezłomność oraz aspiracja do wprowadzania innowacji – zarówno w ich osobistych biografiach, jak i w społeczeństwie, w którym funkcjonowały. Ich działania i dążenia były zróżnicowane, a napotykane przeszkody różnorodne. Nie poddawały się konwenansom, wykazywały wytrwałość i angażowały się w działalność na rzecz innych, wyznaczając nowe drogi dla przyszłych pokoleń kobiet.

Helena Rzeszotarska urodziła się w 1879, a Ninel Kameraz-Kos zmarła w 2011 roku. To sto trzydzieści dwa lata burzliwej historii, ale i prywatnych, małych herstorii. Z wystawy wyłania się kalejdoskop losów i osobowości, a także uniwersalne przesłanie o samostanowieniu jako podstawowej potrzebie.

Helena Rzeszotarska przyszła na świat w 1879 roku, zaś Ninel Kameraz-Kos odeszła w 2011. Przez sto trzydzieści dwa lata herstoria przeplatała się z niezliczonymi, osobistymi opowieściami. Ekspozycja prezentuje różnorodność przeżyć i charakterów oraz podkreśla fundamentalną wartość niezależności w życiu każdego człowieka.

Sylwetki kobiet ukazano za pomocą osobistych artefaktów oraz pamiątek rodzinnych, ilustracji, dokumentacji, przedmiotów pochodzących z licznych instytucji, jak również zapisów dźwiękowych. Związki postaci z prawobrzeżną Warszawą podkreśla niezwykłe dzieło artystyczne autorstwa Katarzyny i Marianne Wąsowskich. Artystki te dokonały selekcji oraz utrwalenia fotograficznego miejsc, które symbolicznie odzwierciedlają losy bohaterek projektu „Prawobrzeżne”. Materiały fotograficzne oraz filmowe zostały stworzone specjalnie z myślą o tej ekspozycji.

Wśród bohaterek wystawy znajdują się:

• Helena Rzeszotarska
• Maria Czaplicka
• Wanda Szrajberówna
• Hanna Hirszfeldowa
• Stanisława Umińska
• Towa Rubin
• Józefa „Buba” Czuperska
• Jadwiga Czajka
• Ninel Kameraz-Kos

Dziewięć kobiet i dziewięć opowieści. Każda w jakiś sposób związana z prawobrzeżną Warszawą, każda wyjątkowa. To postacie dotąd nieznane lub rzadko przywoływane, często ukryte za plecami mężczyzn. Odkrywamy je poprzez wybory, których dokonują oraz doświadczenia, które są ich udziałem

– opowiada Jolanta Wiśniewska, kuratorka wystawy.

Ekspozycja odwołuje się do inicjatywy „Prawobrzeżni”, którą od 2015 roku rozwija Muzeum Warszawskiej Pragi, oraz do ekspozycji z 2016 roku o tytule „Prawobrzeżni. Biografie niecodzienne”.

Data:

22 listopada 2023 roku – 21 lipca 2024 roku

Miejsce:

Muzeum Warszawskiej Pragi
ul. Targowa 50/52
03-733 Warszawa

Źródło: tutaj