Sztuka jest wyrazem ludzkiej kreatywności, emocji i historii, a jej wartość często przekracza granice wyobraźni. Jednym z najważniejszych miejsc, gdzie dzieła sztuki zmieniają właścicieli i trafiają do kolekcji prywatnych lub publicznych, są aukcje sztuki.

Historia aukcji sztuki

Choć koncepcja aukcji sięga starożytnych cywilizacji, formalizacja aukcji dzieł sztuki, jakie znamy dzisiaj, zaczęła nabierać kształtu w Europie w XVIII wieku. Wtedy powstały słynne domy aukcyjne takie jak „Christie’s”, czy „Sotheby’s”, które do dziś symbolami światowego handlu dziełami sztuki.

Czym jest aukcja dzieł sztuki?

Aukcje sztuki to wyrafinowana forma handlu mająca swoje własne, często skomplikowane procedury. Przygotowanie aukcji rozpoczyna się od starannej selekcji dzieł, przeznaczonych do wystawienia na sprzedaż. Kolekcjonerzy, galerie sztuki i prywatni właściciele zgłaszają swoje prace do aukcji, a eksperci oceniają ich wartość, pochodzenie oraz autentyczność. Dla każdego dzieła sztuki tworzony jest katalog zawierający szczegółowe opisy i zdjęcia.
Aukcja może być prowadzona na żywo lub w formie online. W pierwszym przypadku uczestnicy zbierają się w sali aukcyjnej. Kiedy aukcjoner (osoba prowadząca aukcję) rozpoczyna aukcję, może zacząć się licytacja. Obecni biorą udział podnosząc licytacyjne tabliczki. Cena dzieła wzrasta w miarę licytacji, a moment wylicytowania ostatniej oferty oznacza zakup przez nowego właściciela. Aukcje mogą być także prowadzone online na specjalistycznych platformach np. Onebid, lub Artinfo. Przebieg procesu jest podobny – aukcja ma ustaloną godzinę rozpoczęcia, od której uczestnicy mogą licytować dane dzieło. Bardzo charakterystyczne są także aukcje młotkowe, w których istotnym atrybutem jest „młotek opadający”, który oznacza oficjalne zamknięcie licytacji i zakup dzieła. Po tym etapie kupujący zobowiązani są do zapłaty za nabyte dzieło sztuki, często w ciągu kilku dni od zakończenia aukcji.

Odkrycia na aukcjach

Aukcje sztuki to nie tylko miejsce dla znanych dzieł i artystów. W aukcji biorą często udział przedstawiciele młodej sztuki, dla których aukcja jest szansą wprowadzenia swojej twórczości na rynek i zdobycia pierwszych kolekcjonerów. Ponadto aukcje dają również możliwość odkrywania na nowo dzieł, które przez lata były zapomniane lub nawet uważane za zaginione. Pamiętnym przykładem takiego odkrycia jest sytuacja związana z obrazem „Salvator Mundi” [1] autorstwa Leonarda da Vinci. Obraz ten przez wiele lat uważany był za zaginiony, aż został przypadkowo odnaleziony w 2005 roku. Po długich badaniach i potwierdzeniu jego autentyczności, został wystawiony na aukcji w 2017 roku i osiągnął rekordową cenę 450,3 miliona dolarów.

Fascynacje kolekcjonerów i inwestorów

Aukcje sztuki przyciągają nie tylko miłośników sztuki, ale także inwestorów. Dzieła sztuki stały się atrakcyjną formą inwestycji, ponieważ ich wartość może znacząco wzrosnąć w ciągu kilku lat. Kolekcjonerzy i inwestorzy śledzą rynek sztuki, analizując trendy i prognozy, aby dokładnie wybrać dzieła, które mają potencjał zysku. Jednym z przykładów udanej inwestycji w dzieło sztuki jest historia obrazu „Nafea Faa Ipoipo” [2] autorstwa Paula Gauguina. Obraz ten został zakupiony za 300 dolarów w 1917 roku i przez dziesięciolecia pozostawał w prywatnej kolekcji. W 2015 roku został sprzedany na aukcji za około 300 milionów dolarów, co stanowiło jedną z najwyższych cen w historii.