Z roku na rok Polska sztuka współczesna dynamicznie ewoluuje, odpowiadając na globalne zmiany społeczne, kulturowe i technologiczne. Rok 2025 przynosi nowe trendy, które kształtują twórczość artystów i wzbogacają polski krajobraz artystyczny. Jakie kierunki dominują w twórczości polskich artystów? Przyjrzyjmy się kilku najbardziej znaczącym zjawiskom.
Jednym z wiodących trendów w sztuce polskiej jest coraz szersze wykorzystywanie nowych technologii. Twórcy eksperymentują z rozszerzoną rzeczywistością (AR), sztuczną inteligencją (AI) i oraz technologią NFT, które nie tylko poszerzają granice wyrazu artystycznego, ale także redefiniują relację widza z dziełem sztuki. Projekty takie jak interaktywne instalacje cyfrowe czy generatywne obrazy, inspirowane polską tradycją, zyskują międzynarodowe uznanie.
Przykładem takich eksperymentów jest chociażby projekt Szymona Rogińskiego „Solastalgia,” w którym poszerza doświadczenie sztuki o rzeczywistość wirtualną (VR).
W odpowiedzi na globalizację, wielu artystów w Polsce zwraca się ku tematom lokalnym. Elementy polskiego folkloru, tradycji ludowej czy rodzimej przyrody stają się inspiracją dla nowoczesnych interpretacji. Ta estetyczna refleksja nad lokalnością łączy przeszłość z teraźniejszością, podkreślając znaczenie kulturowej tożsamości w dobie globalnych przemian i w nurcie krytyki jednego z najbardziej znanych polskich historyków sztuki, Piotra Piotrowskiego, skupiającej się na uwspółcześnionych definicjach centrum i peryferii.
Kwestie związane z ochroną środowiska i zrównoważonym rozwojem są dziś obecne w sztuce bardziej niż kiedykolwiek. Artyści tworzą z materiałów pochodzących z recyklingu, wykorzystują techniki upcyklingowe i poruszają temat kryzysu klimatycznego w swoich pracach. Polska sztuka, w szczególności autorstwa artystów młodego pokolenia, staje się narzędziem edukacji ekologicznej i refleksji nad naszą odpowiedzialnością za planetę.
Daniel Kowacki w swoich foto-realistycznych pracach zgłębia naturę światła i cienia, skupiając uwagę widza na efemeryczności natury, inspirując do refleksji nad delikatnością świata który nas otacza.
W sztuce polskiej obserwujemy również eksplorację nowych sposobów opowiadania historii. Artystyczne opowieści często przyjmują nowatorskie formy wielowarstwowych instalacji, performansów czy eksperymentalnych filmów. W ten sposób artyści badają złożoność współczesnej rzeczywistości, łącząc różne media i perspektywy.
Joanna Rajkowska od lat tworzy nowatorskie projekty z pogranicza filmu, instalacji i performansu, jej najnowszy projekt „Ślepowrony” zrodził się z literackiej kolaboracji z Robertem Yerachmielem Snidermanem – film opowiada historię marionetkowej rodziny, która żyje w zgodzie z naturą.
Coraz więcej artystek zdobywa uznanie, prezentując odważne, introspektywne i krytyczne spojrzenie na społeczeństwo. Kobieca perspektywa w polskiej sztuce współczesnej zyskuje na znaczeniu, podkreślając takie tematy jak równość, seksualność, czy przełamywanie stereotypów. Często, droga do zdobycia uznania młodych artystek nie jest usłana różami, natomiast krajowa scena artystyczna może pochwalić się wieloma przykładami współczesnych pionierek.
Ten nowy głos, który redefiniuje polską scenę artystyczną, należy między innymi do Agaty Słowak i Lii Kimury, których sukcesy w kraju i za granicą odzwierciedlają głębokie zapotrzebowanie na perspektywę kobiet w sztuce współczesnej.
Polscy artyści coraz chętniej wychodzą z galeryjnych murów, tworząc w przestrzeni publicznej. Muralizm, instalacje uliczne i działania partycypacyjne angażują lokalne społeczności, zmieniając miejskie pejzaże w platformy dialogu i współpracy. Przykłady takie jak murale na warszawskiej Pradze, w Łodzi czy interaktywne instalacje w Gdańsku pokazują, jak sztuka może integrować ludzi i ożywiać przestrzeń. Tutaj twórczość Rafała Bujnowskiego jest ciekawym amalgamatem schematów sztuki klasycznej jak i public art’u.
Podsumowanie
Najnowsze trendy w sztuce polskiej odzwierciedlają zmieniający się świat i wyzwania współczesności. Technologie, ekologia, lokalność i nowe formy narracji to tylko niektóre z kierunków, które inspirują artystów. Polska scena artystyczna pozostaje dynamiczna, odważna i otwarta na innowacje, jednocześnie pielęgnując swoje korzenie.
Źródło: Nowy kanon polskiej sztuki. Tych twórców powinien znać każdy Polak | Newsweek
Zdjęcie: Lia Kimura, Sinusoid. Mixed Media on stretched canvas, 81 × 100 cm, 2017.
Bądź na bieżąco z nowościami o wydarzeniach w galerii Station of Art
Bądź na bieżąco z nowościami o wydarzeniach w galerii Station of Art
