Wystawie ROOTS / ZNAKI I ŚLADY Antoniego Rodowicza towarzyszy kolekcja printów/rysunków Andrzeja Wajdy.

Pokazujemy Państwu ponad 30 printów prac sygnowanych przez Mistrza Andrzeja Wajdę. Postaci, miejsca, scenografie, zwierzęta. A wszystko zamknięte w 50 letniej kresce i wyobraźni Wajdy.

Na pytanie dlaczego rysuje? Andrzej Wajda odpowiadał:

“Z dwóch powodów. Po pierwsze dlatego, że to, co narysowałem jest moją własnością. Zostaje mi w pamięci. Rysując uświadamiam sobie równocześnie lepiej to, co porusza moją wyobraźnię. A w pracy filmowej czy teatralnej używam rysunku, bo jest szybszy jako środek porozumienia ze współpracownikami”.

W swojej działalności artystycznej Andrzej Wajda nie rozstaje się ze szkicownikiem, przez całe życie tworząc niewielkie rysunkowe kompozycje, wykonywane piórem, kredkami lub flamastrami. Stanowią one ważny element metody twórczej Wajdy, są również sposobem zapisu rzeczywistości, zastępując w tej roli aparat fotograficzny. Przez wiele lat artysta zapełnia rysunkami kolejne notesy, opatruje je też osobistym komentarzem. Rysunki Andrzeja Wajdy funkcjonują również jako osobne kartki wyrwane z notesu (często kratkowane z charakterystyczną perforacją papieru). Zróżnicowana tematycznie i powstająca przez wiele lat twórczość rysunkowa Wajdy jest łatwo rozpoznawalna. Cechuje ją skrótowość ujęcia tematu i szkicowość formy, kompozycja filmowego kadru, typowa dla artysty nerwowa kreska, która decyduje o swoistej ekspresji tych prac.

Wśród studiów rysunkowych Andrzeja Wajdy wyróżniają się szkice związane z teatrem i filmem. Nie jest to jednak typowy storyboard, który w wypadku wielu reżyserów ma praktyczne zastosowanie przy pracy nad filmem. Nie są to również projekty scenografii ani kostiumów do konkretnego spektaklu. Rysunek Wajdy reżysera to narzędzie, które pomaga mu w konkretyzacji idei spektaklu lub filmu, jest zapisem wizji artysty, jej stopniowego rozwoju. W tej grupie mieszczą się też rysunki do niezrealizowanych spektakli teatralnych.

Interesujący zbiór stanowią portrety osób bliskich Wajdzie (aktorów, reżyserów, pisarzy, znanych osobistości). Są wśród nich również zanotowane przez artystę dostrzeżone w przelocie anonimowe twarze, które zwróciły jego uwagę. Rysowane przez Andrzeja Wajdę portrety cechuje szkicowość ujęcia, a charakterystyka postaci nie zawsze skupia się na rysach twarzy – często jest to typowy gest lub poza osoby portretowanej. Efekt skrótowości potęguje też technika autora: „czysty” rysunek piórem, niekiedy uzupełniony kolorową kredką lub flamastrem.

Znaczącą grupę rysunków stanowią szkice z podróży, w tym interesujący zespół rysunków z Japonii. Są to pospiesznie wykonane notatki z natury, próby uchwycenia ulotnego obrazu rzeczywistości. Artysta utrwala wszystko, co wydaje mu się interesujące: pejzaże, architekturę, ludzi, sceny z japońskiego teatru. W tych rysunkach Wajda w pełni świadomie stosuje kompozycję wziętą z japońskiego drzeworytu ukiyo-e, na przykład ucięty kadr z fragmentem drzewa na pierwszym. [1]