Adriano Pedrosa, kurator 60. Międzynarodowej Wystawy Sztuki w Wenecji, ogłosił plany wystawy kuratorskiej oraz listę 30 oficjalnych wydarzeń towarzyszących Biennale Arte 2024. Program główny będzie obejmował udział 331 artystów i kolektywów. W Pawilonie Polskim będzie można podziwiać projekt “Powtarzajcie za mną II” stworzony przez kolektyw Open Group. Inspiracją do zaproszenia ukraińskich artystów do współpracy była tegoroczna tematyka Biennale – “Obcokrajowcy są wszędzie”. Marta Czyż, kuratorka, podkreśla, że projekt ten angażuje również uchodźców z Ukrainy.

§Organizatorem wystawy zatytułowanej „Obcokrajowcy są wszędzie” jest La Biennale di Venezia pod przewodnictwem Roberta Cicutta. „Stranieri Ovunque / Foreigners Everywhere” – tytuł tegorocznej prezentacji sztuki w Wenecji zaczerpnięty został z cyklu prac kolektywu Claire Fontaine, powstających od 2004 roku. Prace te składają się z neonowych rzeźb w różnych kolorach, a na nich widnieją napisy „Foreigners Everywhere” w różnych językach. Samo wyrażenie pochodzi wprost od nazwy turyńskiego kolektywu, który na początku XXI wieku walczył z rasizmem i ksenofobią we Włoszech. W ogłoszonym manifeście programowym kurator jubileuszowego 60. Biennale Adriano Pedrosa pisze tak: „Za tym hasłem stoi świat pełen licznych kryzysów dotyczących przemieszczania się i istnienia ludzi pomiędzy krajami, narodami, terytoriami i granicami, odzwierciedlających niebezpieczeństwa i pułapki związane z językiem i pochodzeniem etnicznym, wyrażających różnice i dysproporcje uwarunkowane tożsamością, narodowością, rasą, płcią, seksualnością, bogactwem i wolnością. W tym krajobrazie wyrażenie »Obcokrajowcy są wszędzie« ma przynajmniej podwójne znaczenie. Po pierwsze, że dokądkolwiek pójdziesz i gdziekolwiek będziesz, zawsze spotkasz obcokrajowców – oni/my są/jesteśmy wszędzie. Po drugie, że niezależnie od tego, gdzie się znajdziesz, zawsze jesteś naprawdę i w głębi duszy obcokrajowcem”. Pochodzący z Brazylii Pedrosa jest obecnie dyrektorem artystycznym Museu de Arte de São Paulo Assis Chateaubriand – MASP, gdzie był kuratorem wielu wystaw. Niedawno został laureatem nagrody Audrey Irmas Award for Curatorial Excellence za rok 2023, przyznanej mu przez Centrum Studiów Kuratorskich w Bard College w Nowym Jorku. 

Roberto Cicutto, prezydent La Biennale di Venezia, prezentując na konferencji prasowej kuratora i hasło jubileuszowej wystawy, mówił: – Badania Adriana skupiają się m.in. na artystach, którzy mimo że pochodzą z różnych światów i kultur, potrafili zachować uczucia, cechy i doświadczenia swojej rodzimej kultury, gdziekolwiek się znajdowali. I dodał: – W ciągu 128 lat istnienia Międzynarodowej Wystawy Sztuki nigdy nie było kuratora z kraju Ameryki Łacińskiej. Biennale zawsze cieszyło się dużym udziałem artystów z Ameryki Południowej. Jednak zupełnie inaczej jest, gdy zaprasza ich kurator, który ma korzenie w tej samej kulturze i przez lata wykształcił własne spojrzenie.

Polscy i ukraińscy artyści na Biennale w Wenecji

Międzynarodowa Wystawa Kuratorska została podzielona na dwie sekcje: “Nucleo Contemporaneo” i “Nucleo Storico”, które skupiają się odpowiednio na sztuce współczesnej i historycznej. Sekcja “Nucleo Contemporaneo” opisuje artystów, którzy są uważani za “cudzoziemców” lub “innych”. W tej kategorii znajdują się również artyści queer, którzy eksplorują różne seksualności i płcie, często spotykając się z prześladowaniem lub nielegalnością. Sekcja ta obejmuje również artystów outsiderów, którzy są na marginesie świata sztuki, a także artystów samouków, ludowych, popularnych i tubylczych, którzy często są traktowani jak cudzoziemcy we własnym kraju. Sekcja “Nucleo Storico” skupia się na globalnych modernizmach i modernizmach globalnego Południa. Zawiera trzy sekcje poświęcone portretowi, abstrakcji i włoskiej diasporze na globalnym Południu. Twórcy reprezentujący te sekcje pochodzą m.in. z Ameryki Łacińskiej, Afryki, Bliskiego Wschodu, Azji i Nowej Zelandii.

Motto tegorocznego Biennale brzmi: Obcokrajowcy są obecni wszędzie, dlatego naturalnym posunięciem było zaproszenie ukraińskich artystów do współpracy w projekcie, w którym uczestniczą uchodźcy z Ukrainy

– powiedziała kuratorka Marta Czyż, która współpracuje z kolektywem Open Group. Artyści Yuriy Biley, Pavlo Kovach i Anton Varga zaprezentują w Wenecji projekt “Powtarzajcie za mną II”. Praca ta została stworzona w 2022 roku i miała swoją premierę w galerii Miguel Abreu w Nowym Jorku, a następnie była pokazywana między innymi w Lublinie, w Galerii Labirynt. – Już na początku wojny na Ukrainie pojawiły się ulotki, które instruowały ludzi, jak powinni zachować się w przypadku różnych rodzajów ataków – powiedział Yuriy Biley, odnosząc się do tego, że kolektyw zaprosił do współpracy tzw. wewnętrznych uchodźców, czyli osób, które uciekły z wschodniej części Ukrainy na zachód. W celu stworzenia filmu odtworzyli oni dźwięki, które szczególnie silnie zapisały się w ich pamięci. W ten sposób powstała praca “Powtarzajcie za mną” – zbiór mechanicznych dźwięków wojny, poruszające portrety osób i symboliczne przedstawienie ich traum. Projekt będzie można zobaczyć w Pawilonie Polskim na terenie Giardini.

Wśród oficjalnych wydarzeń towarzyszących Biennale Arte 2024, wybranych przez Adriano Pedrosa, można znaleźć 30 projektów, które obejmują polskich artystów. Projekt “Andrzej Wróblewski (1927-1957). W pierwszej osobie” został zrealizowany przez Fundację Rodziny Staraków, a kuratorką jest Anna Muszyńska. Warto przypomnieć, że obraz “Dwie mężatki” Andrzeja Wróblewskiego został sprzedany w 2021 roku za rekordową kwotę ponad 13 mln złotych, stając się najdroższym sprzedanym dziełem sztuki na polskim rynku.

Natomiast w Madrycie, Fundación Almine y Bernard Ruiz-Picasso – FABA, założona przez Bernarda, wnuka Picassa, zaprezentuje weneckiej publiczności prace Ewy Juszkiewicz. W 2014 roku obraz malarki z Gdańska, “Grove”, został sprzedany na aukcji w Christie’s za 437 500 funtów brytyjskich (2 384 375 zł). Dzięki temu sukcesowi, Juszkiewicz znalazła się na liście najlepiej sprzedających się artystów z Polski. Ostatnio, jej współpraca z marką Louis Vuitton przyciągnęła uwagę mediów. Artystka przeniosła swoje dzieło “Ginger Locks” na torebkę Artycapucines. W Wenecji, Fundación Almine y Bernard Ruiz-Picasso zaprezentuje projekt pod tytułem “Ewa Juszkiewicz. Locks With Leaves And Swelling Buds”.

Miejsce:

Pawilon Polski
Giardini della Biennale
Sestiere Castello
30122 Wenecja, Włochy

Data: 20.04.2024-24.11.2024

Źródło: vogue.pl