W porównaniu z policjantami i superbohaterami artyści nie pojawiają się na dużym ekranie zbyt często, ale kiedy już to robią, rezultaty często zapadają w pamięć. Dramaty o sztuce lub artystach mogą obejmować biografie artystów lub satyry na świat sztuki i jak w przypadku niemal każdej historii traktowanej w Hollywood, dokładność schodzi na dalszy plan rozrywki. Jeśli jednak jesteś miłośnikiem sztuki, ten gatunek filmowy ma wiele do zaoferowania, a najlepsze przykłady wymieniliśmy poniżej.
Daniel Day-Lewis zdobył pierwszego ze swoich Oscarów dla najlepszego aktora za rolę irlandzkiego artysty Christy Brown, który w dzieciństwie cierpiał na porażenie mózgowe. Jak sugeruje tytuł, malował lewą stopą, ponieważ była to jedyna część ciała, jaką mógł kontrolować. Była to wymagająca rola, w której Day-Lewis zastosował bezkompromisowe podejście do aktorstwa metodycznego. Nalegał, aby podczas produkcji filmu zachować swoją rolę, do tego stopnia, że ekipa przewoziła go na wózku inwalidzkim, w razie potrzeby podnosiła przez przeszkody i karmiła posiłkami. Jedyną rzeczą, której Lewis nie mógł zrobić, było malowanie lewą stopą; musiał używać prawej, co wiązało się z koniecznością użycia lustra do kręcenia niektórych scen. Chociaż w filmie nie zabrakło lżejszych momentów, prawdziwość Lewisa uwydatniła z natury dramatyczny charakter osobistego triumfu Browna nad niemożliwymi do osiągnięcia szansami.
Obecnie toksyczna męskość Picassa często wypiera jego twórczość w dyskursie publicznym i słusznie. Podzielił kobiety na dwie kategorie: wycieraczki, które można wykorzystać i wyrzucić, oraz boginie, które należy wynieść na cokoły – do czasu, aż one również staną się wycieraczkami, które można wykorzystać i wyrzucić. Według tej produkcji Merchant-Ivory, spośród emocjonalnej ofiary śmiertelnej, jaką pozostawił po sobie Picasso, tylko jedna osoba przeciwstawiła się jego znęcaniu się: Françoise Gilot.
Film Surviving Picasso, oparty na książce Arianny Huffington, opowiadany jest z perspektywy Gilot (Natascha McElhone, grająca u boku Anthony’ego Hopkinsa w roli Picassa) i chociaż widzimy, jak odmawia całkowitego poddania się manipulacyjnemu urokowi Picassa, film byłby niczym bez jego charyzmatycznego skupienia na sobie i beztroskie lekceważenie wszystkich innych. Co ciekawe, film zaczyna się od sceny, w której Picasso wyjeżdża podczas II wojny światowej do okupowanego przez nazistów Paryża, być może jedynego miejsca i czasu, w którym naprawdę musiał martwić się tym, co myślą inni ludzie – tj. Gestapo. Mimo to film ukazuje go beztrosko odrzucającego ich obecność. Majątki Gilota i Picassa odmówiły pomocy w realizacji filmu, ograniczając jego możliwość pełnego ukazania twórczości Picassa.
Rola Eda Harrisa w najsłynniejszej postaci ekspresjonizmu abstrakcyjnego przyniosła mu nominację do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego. Pollock jest wierny życiu artysty, które w obliczu jego kłopotów z alkoholem i wewnętrznymi demonami (do których zaliczało się m.in. chodzenie jedną nogą w szafie) znakomicie nadawało się do dramatyzacji. W swoim debiucie reżyserskim Harris trafnie przywołuje nowojorski świat sztuki lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku oraz takich artystów, jak łowca talentów artystycznych Howard Putzel i krytyk Clement Greenberg, którzy jako pierwsi stanęli w obronie Pollocka, a potem odrzucili go jako wczorajszego artystę. Aktualności. Równie ważne są w jego życiu kobiety: żona, malarka Lee Krasner i jego patronkę Peggy Guggenheim, którzy wynieśli Pollocka z biednego człowieka płacącego za zakupy obrazami w gwiazdę sztuki pojawiającą się na łamach magazynu Life. Godne uwagi jest także niezwykłe podobieństwo fizyczne między Pollockiem i Harrisem, który ożywił swój występ, ucząc się malować jak bohater.
Ten film, w którym występują Scarlett Johansson i Colin Firth, próbuje rozwiązać jedną z najtrwalszych tajemnic historii sztuki: kto był modelem arcydzieła Johannesa Vermeera z 1665 r. „Dziewczyna z perłą”? Film, oparty na bestsellerze Tracy Chevalier, sugeruje, że była to służąca o imieniu Griet (Johansson) pracująca dla Vermeera (Firth). Co więcej, opowieść jest obciążona nie tylko dwuznacznym napięciem seksualnym między Griet a jej pracodawcą, ale także rosnącym pociągiem między nią a Pieterem, synem miejscowego rzeźnika (Cillian Murphy). W międzyczasie najważniejszy patron Vermeera, Van Ruijven (Tom Wilkinson), knuje wobec niej plany i próbuje ją zgwałcić po tym, jak Vermeer odmawia podpisania Griet na służbę Van Ruijvena, który słynie z lekceważenia pomocy. Pięknie nakręcona nawiązująca do estetyki Vermeera, Girl to coś w rodzaju głęboko wypartego rozpruwacza staników, oferującego odpowiedzi na pytania (takie jak pochodzenie tytułowego kolczyka), które w ogóle nie musiały być zadawane.
Trudno powiedzieć, dlaczego Wiedeń fin de siècle był wylęgarnią prądów psychoseksualnych, może poza tym, że był siedzibą rozpadającego się imperium siedzącego na szczycie wulkanu ścierających się grup etnicznych, przypadkowo wrzuconych pod jego sztandar. Wiedeń był miejscem, w którym Zygmunt Freud formułował swoje teorie na temat podświadomości, Gustave Mahler komponował emocjonalnie dysonansowe mashupy symfoniczne, a Egon Schiele tworzył obrazy jawnie erotyczne z pogranicza obscenicznego.
Potem był Gustav Klimt, grany tutaj przez Johna Malkovicha w doskonałej formie bycia-Johnem-Malkovichem. Historycznie rzecz biorąc, Klimt był współzałożycielem Secesji Wiedeńskiej, ale Klimta interesuje przede wszystkim życie seksualne jej podmiotu, opowiedziane tutaj w losowo uporządkowanych retrospekcjach, gdy starszy Klimt leży w szpitalu w trakcie leczenia rtęcią z powodu zaawansowanej kiły. Dowiadujemy się o jego licznych kochankach i nieślubnych dzieciach, znanych i nieznanych, w tym o jednej córce pracującej w burdelu, do którego uczęszczał. Klimt to połączenie kostiumów z epoki i przeżuwania scenerii, w którym sztuka jest mniej ważna niż przesadny dramat.
Wielkie Oczy to dziwna, oparta na faktach opowieść kryjąca się za wszechobecnymi kiczowatymi portretami dzieci z tytułowymi rysami twarzy , wygląda na robione na zamówienie. Fabuła koncentruje się wokół Margaret Keane, pomysłodawczyni obrazów i jej męża Waltera, który przypisał sobie ich zasługę. Kiedy spotyka Margaret, Walter sprzedaje tandetne paryskie sceny uliczne innego artysty jako swoje własne dzieło. Wykonując z nią ten sam wyczyn, umieszcza jej zdjęcia na plakatach, talerzach, filiżankach i innych gadżetach, które sprzedają się jak świeże bułeczki. Margaret początkowo zgadza się z planem, dopóki nie odkryje pierwotnego podstępu Waltera i nie powie mu, że chce się wycofać; grozi, że ją zabije, prawie podpalając ich dom. Margaret ucieka na Hawaje, demaskuje Waltera, a następnie pozywa go za zniesławienie, gdy ten mówi gazecie, że ma urojenia. W jednej z najzabawniejszych scen filmu Walter, występując w roli własnego adwokata, zadaje sobie pytanie podczas procesu. Historia „Wielkich oczu” jest tak absurdalna, że tylko ktoś taki jak Burton mógłby ją oddać sprawiedliwie.
Kobieta w złocie stanowi bardziej trzeźwe spojrzenie na dziedzictwo Klimta i dramatyzuje odnalezienie arcydzieła artysty, Portretu Adele Bloch-Bauer I, 60 lat po jego splądrowaniu przez nazistów. Fabuła opowiada o siostrzenicy bohaterki, Marii Altmann, podczas jej siedmioletniej batalii prawnej z rządem austriackim, który w wątpliwy sposób wszedł w posiadanie obrazu po nazistowskim Anschlussie. Portret zamówiony w 1903 roku przez męża Adele, Ferdynanda, bogatego wiedeńsko-żydowskiego biznesmena, zyskał przydomek „Austriacka Mona Lisa”. W 1941 r. naziści skonfiskowali obraz wraz z innymi aktywami Blocha-Bauera pod fałszywymi oskarżeniami o uchylanie się od płacenia podatków (chociaż ten zdążył już uciec z Austrii). Jednak wcześniej Adele, która zmarła w 1925 roku, przekazała obraz w testamencie wiedeńskiemu Muzeum Belvedere, które w swoim roszczeniem własności powołało się na jej zapis. W pozwie Altmann, który wniosła do Sądu Federalnego Stanów Zjednoczonych, utrzymywano, że obraz nigdy nie był własnością Adele, ponieważ należał do jej męża, oraz że w każdym razie Belvedere nabyło Portret Adele, kupując go od nazistów. Ostatecznie Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych wydał orzeczenie na korzyść Altmanna. W 2006 roku Austria ostatecznie zwróciła obraz, który Altmann sprzedał Neue Galerie Ronalda Laudera w Nowym Jorku za rekordową wówczas kwotę 135 milionów dolarów.
Podobnie jak sam Klimt, współczesny mu Egon Schiele zyskał w świadomości opinii publicznej status legendy, więc oczywiste jest, że on również stał się bohaterem filmu biograficznego, w którym Klimt odgrywa kluczową rolę jako zwolennik i obrońca Schielego. Ten niemieckojęzyczny film, będący koprodukcją austriacko-luksemburską, opowiada o dwóch muzach i modelkach Schielego: jego siostrze Gerti (która nago pozuje swojemu bratu) i Wally, kobiecie, która była modelką dla Klimta i została ostatecznie uwieczniona przez Schielego w filmie tytułowy obraz z 1915 roku. Między artystą a modelką rodzi się gorący romans (choć Schiele był wówczas związany z innymi kobietami, w tym ze swoją narzeczoną). Schiele wykorzystuje także inne nieletnie modelki, co zauważają jego wścibscy sąsiedzi i zgłaszają to policji. Zostaje postawiony przed sądem za lubieżne zachowanie wobec nieletnich, ale sprytny prawnik, zatrudniony przez Klimta, doprowadza do oddalenia sprawy, udowadniając, że dziewicze cnoty dziewcząt są nienaruszone. Podobnie jak film Klimta, Śmierć i dziewczyna wywołuje sensację w swojej historii, ale biorąc pod uwagę jej temat, jak mogłoby nie być?
W filmie występuje Benedict Cumberbatch w roli wiktoriańskiego artysty Louisa Waina, którego prace są bardziej znane z tego, że są reprodukowane w tekstach o psychozie, niż z wiszących w muzeach. Wain był odnoszącym sukcesy ilustratorem komercyjnym i autorem książek dla dzieci, który po śmierci żony na raka piersi zaczął popadać w chorobę psychiczną. Pod koniec życia Wain zaczął rysować kota swojej żony, Petera, aby ją pocieszyć. Po jej śmierci głównym modelem Waina stał się Peter, którego wizerunek na przestrzeni lat zmienił się z naturalistycznego na niemal nie do poznania zniekształcony, co oznaczało upadek umysłowy Waina (stąd zainteresowanie dziedziny psychologii jego twórczością). Choć historia Waina nie zakończyła się dobrze (przebywał w kilku szpitalach, ponieważ jego zachowanie stawało się coraz bardziej nieobliczalne i gwałtowne), film traktuje tę historię z pewną dozą fantazji, przynajmniej w pierwszej części, co podkreśla kreacja Cumberbatcha. przedstawiał go jako ekscentrycznego outsidera, z tej roli znany jest aktor.
Dziennikarz muzyczny, tłumacz i eseista Tomasz Beksiński wprowadza się do mieszkania obok swoich rodziców. Niebawem wychodzi na jaw, że nad rodziną ciąży fatum. Fabuła filmu rozpoczyna się w 1977 roku, gdy Tomek Beksiński przeprowadza się do swojego mieszkania. Jego rodzice mieszkają obok, na tym samym osiedlu, co sprawia, że utrzymują bardzo bliskie kontakty. Ze względu na nadwrażliwą i niepokojącą osobowość Tomka, jego matka Zofia nieustannie martwi się o syna. W tym samym czasie Zdzisław Beksiński stara się zupełnie poświęcić się sztuce. Po nieudanej próbie samobójczej Tomka, Zdzisław i Zofia muszą podjąć walkę nie tylko o syna, lecz także o odzyskanie kontroli nad swoim życiem. Gdy Zdzisław podpisuje umowę z mieszkającym we Francji marszandem Piotrem Dmochowskim, a Tomek rozpoczyna pracę w Polskim Radiu, wydaje się, że rodzina najgorsze kłopoty ma już za sobą. Jednak seria dziwnych, naznaczonych fatum wydarzeń, dopiero nadejdzie.
Bądź na bieżąco z nowościami o wydarzeniach w galerii Station of Art
Bądź na bieżąco z nowościami o wydarzeniach w galerii Station of Art
